Coronavirus: “Er is veel paniekzaaierij”

Ons land is klaar om het coronavirus op te vangen, zegt minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid ­ Maggie De Block (Open VLD). ‘Maar als ik dat zeg, doen sommigen alsof ik de mensen wat wijsmaak.’

Opgelet: de laatste ontwikkelingen hebben dit artikel ingehaald. Een team van wetenschappelijke experts volgt de situatie op de voet en werkt de informatie continu bij. Via deze link kunt u de meest recente informatie raadplegen.

Het coronavirus heeft nu ook ons land in zijn greep. Enkele weken geleden werd het virus vastgesteld bij een Belg die werd gerepatrieerd uit China, maar de man was niet ziek. Afgelopen weekend werd het virus vastgesteld bij een vrouw die naar Noord-Frankrijk was gereisd, gisteren raakte bekend dat zes mensen besmet zijn geraakt tijdens een skivakantie in Noord-Italië. ‘Dat eerste geval was een testcase, nu is het voor echt’, zegt minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD).

Ons land is klaar, verzekert De Block, die benadrukt dat ze wordt bijgestaan door een speciaal opgericht wetenschappelijk comité. Experts geven adviezen over welke beslissingen het beste kunnen worden genomen. Iedereen met griep gaan testen, zoals professor Herman Goossens voorstelt, is geen optie. ‘Het heeft geen enkele zin dat te doen, want dat is zoeken naar een speld in een hooiberg. Het is zeer intensief en wetenschappelijk totaal fout. Er zijn richtlijnen voor wie getest moet worden, en enkel die patiënten worden in principe getest. Maar als een arts twijfelt, kan hij de test toch laten uitvoeren.’

Vanuit het UZ Antwerpen komt het signaal dat zijn labo is volgeboekt met coronatests. Is ons land wel echt klaar?

Maggie De Block: ‘Dat ziekenhuis heeft dat zichzelf voor een stuk aangedaan. Op televisie pakt het ermee uit dat het een referentieziekenhuis voor corona is. Wat gebeurt dan? Mensen die terugkomen vanop skivakantie en zich zorgen maken, contacteren dat ziekenhuis massaal met de vraag of ze een test kunnen komen doen. Maar er is onvoldoende personeel om dat te kunnen doen. Dat is ook niet erg, want elk ziekenhuis en zelfs elke huisarts kan een staal afnemen. Mensen moeten daarvoor dus niet naar Antwerpen.’

Moeten we mensen mijden die naar Italië zijn geweest?

De Block: ‘Waals minister-president Elio Di Rupo (PS) was afgelopen weekend in de Abruzzen, in centraal Italië. Ik heb hem lachend gevraagd waarom hij niet in quarantaine zit. Kijk, enkel een paar gebieden in Noord-Italië worden als risicogebied gezien. Voor de rest van Italië moeten mensen zelf oordelen of ze ernaartoe reizen. Het wordt in alle geval niet afgeraden. Voor wie terugkeert, moeten we ons gezond verstand gebruiken. Ik zie dat sommige bedrijven werknemers die in de risicogebieden zijn geweest vragen thuis te blijven. Dat is hun beslissing, niet iets wat de overheid oplegt.’

Olivier Maingain, de burgemeester van Sint-Lambrechts-Woluwe, wil een soort van huisarrest opleggen aan mensen die uit het risicogebied komen. Is dat een goede maatregel?

De Block: ‘Dat is totaal disproportioneel. Als een virus de grenzen van een land of een continent niet respecteert, dan gaat het zich ook niet aan de grenzen van de commune van Maingain houden. Zo’n maatregel is totaal nutteloos. Het helpt voor geen meter en het verstoort het leven van die betrokkenen. Ik snap dat mensen een nulrisico wensen, maar dat bestaat niet.’

Moeten we grote manifestaties verbieden om een verdere verspreiding van het virus te vermijden, net als in Frankrijk?

De Block: ‘De situatie is daar anders, want de Fransen hebben te maken met besmettingen waarvan ze niet kunnen vaststellen waar ze vandaan komen. In dat geval kunnen zulke maatregelen steek houden. Wij proberen te voorkomen dat het zo ver komt door patiënten te isoleren en door mensen die met hen in contact zijn geweest in observatie te houden. Zolang we weten hoe mensen besmet zijn geraakt, volstaat dat.’

‘Doordat we het virus hebben kunnen indijken, hebben we tijd gewonnen. Drie à vier weken geleden zaten we met een grieppiek en als we daar een coronapiek bovenop hadden gekregen, zou dat moeilijk zijn geweest. Als 3.000 mensen met griep in het ziekenhuis liggen, kunnen de artsen en het personeel niet voor iets anders worden ingezet. Maar zelfs voor het worstcasescenario hebben we oplossingen. Artsen kunnen bijvoorbeeld bepaalde niet-dringende ingrepen uitstellen om extra capaciteit te creëren. Maar daar zijn we dus helemaal nog niet, hé.’

Wat als mensen toch besmet geraken?

De Block: ‘De kans blijft klein, want het is niet zo’n agressief virus. Je moet bij wijze van spreken al in iemand zijn gezicht niezen om het door te geven. De besmettingsafstand is anderhalve meter. Al dat gedoe van mensen die iemand gezien hebben en nu besmet zijn, dat kan niet.’

‘Ook wie besmet is, moet niet panikeren. Zelfs voor wie corona krijgt, blijven de gevolgen in 80 procent van de gevallen beperkt tot maximaal een snotneus. Uit een Chinese studie blijkt dat kinderen onder negen jaar wel het virus kunnen krijgen, maar er niet ziek van worden. Heel het gedram dat de crèches en de scholen dicht moeten, is dus overdreven. 15 procent wordt echt ziek, maar sommigen van hen kunnen gewoon thuisblijven. Risicopatiënten als 80-plussers en zeker zij met hart- en vaataandoeningen moeten wel oppassen. De kans op overlijden ligt het hoogst bij die groep.’

Dus met uitzondering van die risicogroepen is alle heisa overdreven?

De Block: ‘Een paar weken geleden wisten we weinig over het coronavirus en wat het verloop ervan zou zijn, dus was er veel ongerustheid. Nu zien we dat het zich ontwikkelt als een gewoon griepvirus. Zo’n virus reist de wereld rond en het laat zich niet door grenzen of de zee tegenhouden. Maar bij het doen van die toer zwakt het af. Als het warmer wordt, zal het allicht verdwijnen, al kan het in de herfst altijd terugkeren.’

‘Als ik zeg dat we dit aankunnen, dan is het precies alsof ik de mensen iets wijsmaak. Of dan begint een econoom als Geert Noels te tweeten dat we misschien iets verbergen. Ik dacht tot een paar dagen geleden dat hij een slimme mens was. Sommige mensen beginnen blijkbaar te flippen en anderen denken dat ze viroloog zijn en zeggen om het even wat.’

Bewijst het niet vooral dat veel mensen ongerust zijn?

De Block: ‘Ik snap de angst, want er is veel paniekzaaierij. Bij ebola lieten media alleen de lijkzakken zien, nu krijgen mensen beelden van mensen die hermetisch zijn ingepakt. De lezers mogen vragen stellen en media pakken ermee uit dat 3.000 of zelfs 10.000 mensen een vraag hebben gesteld. Iedereen moet zijn boterham verdienen, maar zo worden mensen ongerust gemaakt.’

‘Afgelopen weekend verscheen in een krant een artikel of de Vlaamse voorraadschuren wel voldoende vol zitten. Dan moet je niet schrikken dat sommige mensen naar de supermarkt lopen om te hamsteren. Alleman doet zijn goesting. Maar de vriezer zal vol zitten met eten dat de mensen nooit gaan opeten.’

Wat met de politieke gevolgen? Komt de coronacoalitie er waar CD&V-voorzitter Joachim Coens voor pleitte?

De Block: ‘Ik vond het goed gevonden, maar ik schuil me achter het compleet mutisme van de koninklijk opdrachthouders Patrick Dewael en Sabine Laruelle. Corona mag in ieder geval geen excuus worden om te talmen met de regerings­vorming. We doen ons best, maar zo’n virus wordt het best bestreden door een regering die met volle kracht kan aan­treden. Ik hoop dat dit ertoe kan leiden dat het realisme terugkeert naar de Wetstraat.’

Bron: De Tijd