Patiëntenfactuur daalt met zo’n 13 miljoen euro dankzij campagne “goedkoopst voorschrijven” geneesmiddelen

Maggie De Block, minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, heeft vandaag bekend gemaakt dat de campagne “goedkoopst voorschrijven” zo’n 13 miljoen euro heeft bespaard voor de patiënt en zo’n 29,8 miljoen euro voor de overheid. De campagne kadert in één van de grote hervormingen van minister De Block: het Toekomstpact dat ten voordele van de patiënt is afgesloten met de farmaceutische industrie.

Maggie De Block: “Dit bewijst dat hervormen en daarbij “out of the box” denken en samenwerken met onze bedrijven een win-win situatie kan opleveren voor onze patiënten én voor de overheid.” Door de verschillende maatregelen in het pact is de patiëntenfactuur in 2015 in totaal met 23 miljoen euro gedaald en de factuur voor de overheid met 89,4 miljoen. De minister gaf het nieuws in de Kamercommissie Volksgezondheid tijdens een uiteenzetting over het Toekomstpact. In 2016 wordt in de commissie Volksgezondheid elke maand een thematische vergaderingen georganiseerd als aanvulling op de gebruikelijke vraag-en-antwoord-zittingen.

Bedoeling van de thematische commissievergaderingen is aan de parlementsleden de gelegenheid geven dieper in te gaan op een aantal grote hervormingen die minister De Block aan het realiseren is. De komende maanden komen nog grote werven aan de beurt waaronder het actieplan e-gezondheid, de hervorming van de ziekenhuisfinanciering, de geestelijke gezondheidszorg en de hervorming van het “KB 78” over de gezondheidsberoepen.

Vier pijlers

Minister De Block heeft het toekomstpact met de farmaceutische industrie ondertekend op 27 juli 2015. In overleg met de industrie waren een aantal punten intussen al in uitvoering. Het pact steunt op vier pijlers: 1. toegankelijkheid of de patiënt sneller toegang geven tot innovatieve therapieën en tegelijkertijd de geneesmiddelenfactuur voor de patiënt verlagen. 2. Groei en innovatie of er onder andere voor zorgen dat ons land koploper blijft in de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. 3. Deontologie en tot slot 4. budgettaire voorspelbaarheid en duurzaamheid waar een reeks afspraken worden gemaakt die ervoor zorgen dat de industrie op voorhand beter kan inschatten hoeveel de inkomsten zullen bedragen de komende jaren. Volgende punten van het pact zijn al gerealiseerd of gaan binnenkort in voege:

• De campagne “goedkoopst voorschrijven” gericht aan artsen en huisartsen is gelanceerd eind maart 2015.  Vroeger moesten huisartsen 50% goedkope geneesmiddelen voorschrijven. Vanaf 2015 moedigen minister De Block en het RIZIV huisartsen en tandartsen aan de goedkoopste geneesmiddelen voor te schrijven. …

Het RIZIV schreef zo’n 25.600 artsen en 5.300 tandartsen persoonlijk een brief en verspreidde onder andere een brochure die op de websites van de meeste gezondheidsinstellingen zoals ziekenfondsen, overgenomen is. Het Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie of BCFI heeft een app ontwikkeld waarmee artsen snel te weten kunnen komen welke geneesmiddelen goedkoopst zijn. Via extrapolatie heeft het RIZIV berekend dat artsen in 2015 gemiddeld 5% meer goedkoopste geneesmiddelen hebben voorgeschreven dan in 2014. Het betreft een stijging van 45 naar 50%. De patiënt betaalde door deze maatregel 13 miljoen minder voor geneesmiddelen, de overheid kon 29,8 miljoen besparen. Bij het lanceren van de campagne hadden de diensten van minister De Block berekend dat de bezuiniging 30 miljoen zou bedragen. Naast “goedkoopst voorschrijven” zijn een aantal geneesmiddelen die minstens zes jaar off patent waren in prijs gedaald net zoals een aantal andere medicijnen waaronder anti-alzheimermiddelen die minder doeltreffend bleken. Hierdoor is de patiëntenfactuur in totaal met 23 miljoen euro gedaald in 2015.

• Het systeem “patent cliff” gaat in op 1 maart 2016. De prijs van geneesmiddelen op de off-patent markt – geneesmiddelen waarvan het patent is vervallen en die vrij mogen worden geproduceerd – daalde vroeger geleidelijk aan. Op 1 maart 2016 duiken de prijzen fel naar beneden. Geneesmiddelen categorie A (vb diabetes- of kankergeneesmiddelen) dalen in totaal met 60,73% en geneesmiddelen categorie B (vb antibiotica) in totaal met 54,35%. Door deze en andere structurele maatregelen komt jaarlijks zo’n 226 miljoen euro vrij om te herinvesteren in innovatieve geneesmiddelen.
  • Veiligheidsmarge of geneesmiddelensupplement: het supplement dat de patiënt betaalt voor een terugbetaald geneesmiddel, bovenop het remgeld, bedraagt momenteel maximaal 10,8 euro. Vanaf 1 maart 2016 bedraagt dit supplement, ook wel “veiligheidsmarge” genoemd, nog maximaal 5 euro.
  • Weesgeneesmiddelen: België heeft eind april 2015 een intentieverklaring ondertekend met Nederland over weesgeneesmiddelen. Beide landen besloten dat ze samen zouden onderhandelen met farmaceutische bedrijven over de terugbetaling van dure weesgeneesmiddelen. Eind september 2015 sloot Luxemburg zich aan bij de samenwerking en sindsdien hebben nog meer Europese landen, waaronder Denemarken en Bulgarije, informatie gevraagd over de samenwerking.
  • Beschikbaarheid geneesmiddelen: er wordt in overleg met de farmaceutische sector en met de apothekers gewerkt aan een systeem om in “real time” een beleid rond de onbeschikbaarheid van geneesmiddelen te voeren.
  • Deontologie, maximale transparantie. De farmaceutische bedrijven hebben afgesproken dat zij maximale transparantie aan de dag zullen leggen in relaties met gezondheidswerkers en hun organisaties. Dit betekent bijvoorbeeld dat zij alle schenkingen aan patiëntenorganisaties zullen publiceren. Voor deze en andere publicaties is een platform gecreëerd, be. Deze website is op 6 oktober 2015 gelanceerd.
  • Doorstart biosimilairen. Biosimilairen zijn kopieën van originele, biologische geneesmiddelen met gelijkaardige therapeutische waarde, maar een lagere productiekost. Via een convenant tussen overheid, de farmaceutische industrie en de medische sector engageert deze  laatste zich om meer biosimilars in plaats van de originele biologische geneesmiddelen te gebruiken in de Belgische ziekenhuizen. Het convenant is ondertekend op 7 januari 2016.